Đền Am Tiên – Điểm đến du lịch văn hoá tâm linh
Quần thể di tích lịch sử quốc gia “Núi Nưa – Đền Nưa – Am Tiên” là một địa danh nổi tiếng thu hút du khách bốn phương vì vừa là nơi thờ Bà Triệu, vừa là một trong ba huyệt đạo được xem là linh thiêng bậc nhất nước Nam.
Đền Am Tiên nằm trong quần thể di tích lịch sử quốc gia trên dãy núi ngàn Nưa thuộc địa phận thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Quần thể Di tích lịch sử Quốc gia bao gồm “Núi Nưa - Đền Nưa - Đền Am Tiên” gắn với lịch sử cuộc khởi nghĩa của Bà Triệu. Địa danh lịch sử này như “chốn bồng lai tiên cảnh” nổi tiếng linh thiêng cả nước. Nơi đây đã trở thành địa điểm du lịch văn hóa tâm linh của người dân trong vùng và du khách thập phương. Núi Nưa thuộc thị trấn Nưa, huyện Triệu Sơn là dãy núi cao nhất ở vùng đồng bằng châu thổ phía Nam của tỉnh Thanh Hóa. Do vị trí, địa hình ở thế đặc biệt núi Nưa được xem là ngọn núi “chủ” của đồng bằng xứ Thanh.
Quần thể di tích lịch sử núi Nưa – Am Tiên gắn liền với cuộc khởi nghĩa Bà Triệu chống quân Ngô vào năm 248. Bà Triệu còn có tên là Triệu Thị Trinh cùng với anh trai là Triệu Quốc Đạt đã kêu gọi nhân dân giương cao ngọn cờ đứng lên đánh giặc cứu nước và cuộc khởi nghĩa được đông đảo quần chúng nhân dân ủng hộ. Bà cùng với các nghĩa sĩ, quân dân đã lập nên những chiến công lừng lẫy, khiến giặc Ngô phải khiếp sợ. Bà Triệu với câu nói nổi tiếng: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở Biển Đông, đánh đuổi giặc Ngô giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tỳ thiếp người ta” vẫn được lưu danh sử sách muôn đời. Từ cổng đền Am Tiên đi vào sâu hơn 100m sẽ thấy huyệt thiêng, hay gọi là huyệt khí dương. Theo cách gọi của các nhà phong thủy thì nơi đây là điểm hội tụ giao hòa của đất và trời (haycổng trời), tất cả linh khí của trời đất sẽ được hội tụ tại huyệt đạo thiêng này. Huyệt đạo thiêng ở đây là một khoảng đất rộng, được rào chắn kỹ lưỡng, bán kính khoảng 21m, thu hút hàng vạn lượt khách tham quan đến chiêm bái, thưởng ngoạn vào dịp đầu năm.
Rất đông du khách thập phương về dự lễ hội đền Am Tiên
Ông Lê Bật Sơn – thủ nhang đền Am Tiên cho biết: Gần 20 năm trông nom ngôi đền, cũng là đời thứ 3 trong gia đình tiếp bước thế hệ của cha ông để bảo tồn và gìn giữ những giá trị di sản văn hóa ở khu di tích lịch sử Quốc gia đền Am Tiên. Điều mà ông băn khoăn và mong muốn các ban, ngành từ trung ương tới địa phương tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đền tháo gỡ những thủ tục hành chính không cần thiết, xã hội hóa nguồn vốn để tu bổ lại quần thể di tích những nơi bị xuống cấp trầm trọng…
Ông Lê Bật Sơn – thủ nhang di tích lịch sử quốc gia đền Am Tiên
Theo ông Lê Văn Sơn – Cán bộ công chức văn hóa Thị trấn Nưa cho biết: so với mọi năm trước thì năm nay lễ hội được tổ chức với quy mô lớn hơn, kỹ lưỡng hơn, chính quyền địa phương và nhà đền đã có nhiều cuộc họp chuẩn bị cho lễ hội một cách chu đáo, đảm bảo an toàn giao thông, tập huấn công tác phòng cháy chữa cháy… Chỉ tính riêng từ ngày mùng 1tết đến ngày 17 tháng giêng lượng khách đi lễ, tham quan ước tính gần 100.000 lượt khách về với Khu di tích Am Tiên, lượng khách tăng dần theo hàng năm. Đây cũng là động lực lớn để Thị trấn Nưa cố gắng hơn nữa trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.
Du khách thập phương về chiêm bái
Được biết, lễ hội Am Tiên một trong những lễ hội nổi tiếng của xứ Thanh. Hằng năm, cứ đến ngày mùng 9 tháng Giêng, từng dòng người lại đổ về nơi này để khai hội và tham gia lễ mở “cổng trời”, xin lộc, cầu an. Người dân quan niệm, khi lên đến huyệt đạo, nữ nên đi 9 vòng, nam thì 7 vòng xung quanh huyệt. Khi đi thì mọi suy nghĩ, lo toan hãy gạt bỏ sau lưng, vừa đi vừa cầu khấn cho mình được bình an, may mắn, sẽ giúp tinh thần sảng khoái, thư thái. Sau nhiều lần khai quật, xác định các di chỉ còn lại và tổ chức nhiều hội thảo khoa học.
Đường dẫn lên huyệt đạo đền Am Tiên
Du khách về dâng hương tại huyện đạo.
Một số cổ vật được tìm thấy.
Nghi lễ hầu thánh dân gian được tổ chức tại đền Am Tiên
Tháng 3/2009, Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch đã công nhận địa điểm khởi nghĩa Bà Triệu gồm Núi Nưa - Đền Nưa – Đền Am Tiên là di tích lịch sử danh lam thắng cảnh cấp quốc gia. Tháng 8/2011, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch bảo tồn và phát huy các giá trị di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh của nơi đây gắn với phát triển du lịch văn hóa tâm linh.
Khánh Ngân